Extreme droogte en neerslagtekort. Of juist hevige buien en wateroverlast. Dat is waar we naar toe gaan. Of eigenlijk al midden in zitten. De extremen in ons klimaat worden alleen maar groter. Dat vraagt om aanpassingen in onze waterhuishouding. Het dak biedt kansen!
Droogte en watertekort
De lage ligging van België en de vele rivieren maakt ons kwetsbaar voor overstromingen. Een ander probleem, van met name de laatste jaren, is de droogte en het watertekort. Een nieuwe opgave voor ons land. De Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid zorgt voor een gecoördineerde en geïntegreerde aanpak van het waterbeleid en waterbeheer in Vlaanderen.
Wat kun je doen?
Natuurlijk kunnen we zelf ook wat doen. Alle kleine beetjes helpen; korter douchen, minder sproeien of regenwater opvangen in een ton. Op grotere schaal zijn er oplossingen als wadi’s, waterpleinen of retentiedaken. Het daklandschap is een belangrijke schakel in het stedelijk waterbeheer.
Het dak als opvangbak
Water opvangen en vasthouden op een dak heeft meerdere functies. De belangrijkste is natuurlijk dat je het water niet ongebruikt wegsluist, maar het kunt gebruiken op plekken en tijden, waar en wanneer het nodig is. Op daktuinen bijvoorbeeld gebruik je het om te irrigeren. Verder ontlast je het riool in tijden van piekbuien. Ook wordt de temperatuur in en om het gebouw beter gereguleerd, zowel in de zomer als de winter.
Watertoets
Bij klimaatadaptief bouwen speelt water een steeds grotere rol. De watertoets is een instrument waarmee de overheid die beslist over een vergunning, een plan of een programma inschat welke de impact ervan is op het watersysteem. Blijkt uit de watertoets dat er schade aan het watersysteem kan ontstaan, dan moet dit vermeld worden in een waterparagraaf, als onderdeel van de vergunning of goedkeuring van het plan. Ook de maatregelen om de schade te vermijden, te beperken, te herstellen of te compenseren moeten in de waterparagraaf vermeld worden. Als het om compenseren gaat, is dat binnen de kavel in stedelijk gebied vaak moeilijk. Er worden eisen gesteld aan kwalitatieve goede buitenruimtes en heel de kavel wordt bebouwd gaat worden. Een retentiedak is dan de enige mogelijkheid om te zetten voor deze compensatiemaatregel.
Op welk dak kan ik water opvangen?
In principe kan op elk dak water opgevangen worden, mits de constructie voldoet én het vlak is. Nu worden waterretentiedaken vaak alleen nog toegepast in combinatie met groendaken of daktuinen. Maar ook onder dakterrassen, betegelde looppaden of andere verharding met tegels op een dak kan een waterretentielaag worden aangebracht. Op deze manier biedt gebruiksoppervlak op het dak op een nieuwe bouwkavel extra voordelen: je hebt meer ruimte om in te richten als recreatieplek én je kunt meer water bergen. Zo ontstaat een rood-blauw-dak, multifunctioneel. Dit zorgt op termijn voor een grotere waterveiligheid en minder hittestress, maar vergroot vooral het leefgenot en de gezondheid van de inwoners.
